Među medijima koji u Srbiji imaju maligni i strani uticaj, koji deluju iz „sive zove“ posebno se ističu mediji koji prenose poruke direktno iz Kremlja i drže se narativa koji plasiraju vlasti u Rusiji, a njihov broj se drastično uvećao nakon ruske invazije na Ukrajinu, neki su od nalaza istraživanja Van potpune kontrole: Skriveni maligni domaći i strani uticaj u medijskoj sivoj zoni u Srbiji“, koje je predstavio Nikola Burzer ispred portala European Western Balkan.
U okviru projekta „Razotkrivanje malignog domaćeg i stranog uticaja u „sivoj zoni“ na izborima u Češkoj, Mađarskoj i Srbiji“, koji su realizovali EWB, Institut Politički kapital iz Budimpešte i Praški institut za bezbednosne studije, obavljeno je istraživanje medijske scene – od anonimnih propagandističkih glasila do „klikbejt“ portala i njihovo izveštavanje u mesecima koji su prethodili izborima, kao i u prvim danima ruske invazije na Ukrajinu.
Izvršni urednik portala EWB Nikola Burazer rekao je da pri predstavljanju rezultata da u većini ovih medija postoji jak antizapadni odnosno antievropski i priruski narativ, čak i u medijima koji nisu direktno proruski, kao i da je posebno loše što ne postoji nikakva kontrateža tim medijima niti postoje oni koji bi promovisali drugačije poruke.
– U vreme početka sukoba u Ukrajini, proruski momenat postao je još vidljiviji nego ranije, čak i u onim medijima koji do tada nisu bili kategorizovani kao proruski već provladini i klikbejt mediji, rekao je Burazer.
Prvi i najvažniji narativ koji je zabeležen i obiluje u ovakvim medijima jeste onaj koji dolazi iz vrha Kremlja a koji označava Ukrajince kao „fašiste“ a zapad kao neprijateljski nastrojen prema Rusiji.
– To je danas svima dobro poznat narativ da su Ukrajinci fašisti, da zapad laže vezano za zločine Rusa nad Ukrajincima kao i da postoje zločini nad Rusima o kojima Zapad ćuti. To je narativ koji ističe da Rusija u Ukrajini vrši denacifikaciju i sve se stavlja u kontekst borbe protiv fašizma – istakao je on.
Drugi obrazac koji je primećen u proruskom izveštavaju jeste pitanje krivice za rat, koja se od strane Rusije prebacuje na zapadne zemlje, kako je naveo on.
U ostalim nalazima, zaključak o medijskoj sceni u Srbiji jeste da vlada pokušava da kontroliše čitavu mejnstrip medijsku sferu, ali da internet ostaje van domašaja potpune kontrole vlasti zbog čega se pribegava razlitikim pokušajima uticaja i na taj deo javne sfere.
– Na internetu i društvenim mrežama postoji prostor slobode gde ne mogu da se kontrolišu svi narativi. Vlada samim tim ima potrebu, ako ne može već da kontroliše, onda makar da pronađe ove kanale na koje će da plasira određene informacije za koje neće biti jasno odakle dolaze i ljudima koji nisu dovoljno upućeni, takvi mediji deluju i kao objektivni – naveo je Burazer.
IZVOR: Danas